Pages

Monday, August 29, 2011

MSG နွင့္ Chinese Restaurant Syndrome

Chinese Restaurant Syndrome ဆိုတဲ့ ေရာဂါ အေျကာင္းပါ။ ဒီေရာဂါေတာ့ ဟင္းခတ္အခ်ိုမႈန္. (သို.) MSG (Monosodium Glutamate) အရမ္း စားရင္ ရတတ္တဲ့ ေရာဂါပါ။ ဘာလို.နာမည္ ဆန္းဆန္း Chinese Restaurant Syndrome လို.ေခၚလည္း ဆိုေတာ့ တရုတ္ စားေသာက္ဆိုင္ ေတြက MSG သံုးတာ မ်ားေတာ့ ဒီတရုတ္ဆိုင္ေတြမွာ စားေသာက္ျပီးရင္ ၊ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခ်ို. တရုတ္ အစားအစာေတြ စားျပီးရင္ ဒီေရာဂါရဲ. လကၡဏာေလးေတြ ေပၚလာတတ္လို.ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ို. ျဖစ္ဖူးတဲ့ သူေတြ ရွိရင္ ရွိမွာပါ။ တရုတ္ အစားအစာေတြ ခ်ည္းမွာပဲ MSG ပါတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ MSG ပါတဲ့ အစားအေသာက္ ေတြက အမ်ားျကီးပါ။ ျပီးရင္ ေအာက္မွာ MSG ပါတဲ့ အစား အေသာက္ေတြ အေျကာင္း ဆက္ ေဆြးေနြး တာေပါ့။ အခုေတာ့ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ အေျကာင္း အရင္ ေျပာပါမယ္။ ေရာဂါ လကၡဏာေတြက ခဏပဲ ျဖစ္တတ္ျပီး ျပီးရင္ ဘာေဆး၊ ဘာကုသမႈမွမယူဘဲ ျပန္ေပ်ာက္ သြားတတ္ပါတယ္ ၊ အေသးစား symptoms ေလး ေတြေပါ့။





ၿဖစ္တတ္တဲ့ေရာဂါရဲ. လကၡဏာေတြကေတာ့

· ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္မယ္
· ရင္ဘတ္နည္းနည္းေအာင့္မယ္
· ရင္ထဲမွာတစ္လွပ္လွပ္ျဖစ္လာမယ္
· ေခြ်းေစးေတြျပန္လာမယ္
· ပူထူျပီး မ်က္နွာေတြရဲလာမယ္
· ရင္ပူမယ္
· သိသိသာသာေရငတ္လာမယ္
· နံႈးျပီး နြမ္းနယ္လာမယ္။
ဒီေရာဂါ လကၡဏာေတြ ျဖစ္တဲ့အခါ ျကာတဲ့ အခ်ိန္နဲ. ေရာဂါ လကၡဏာရဲ. အတိမ္အနက္ ကေတာ့ စားလိုက္တဲ့ MSG အနည္းအမ်ား ေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္။ ေရာဂါ လကၡဏာ ေတြဟာ MSG စားသံုးျပီး ၃၀-၆၀ မိနစ္ အတြင္းမွာ ျပနိုင္ျပီး ဘာေဆးမွ မေသာက္ဘဲ ၂ နာရီနဲ. ၃နာရီ အတြင္းမွာ ျပန္ေပ်ာက္ သြားနိုင္ပါတယ္။ ဗိုက္ထဲမွာ အစာမရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ MSG မ်ားတဲ့ အစာစား လိုက္ရင္ ပိုျပီး စုပ္ယူမႈ လြယ္ကူေစျပီး ေသြးထဲကို မ်ားမ်ား ေရာက္ေစပါတယ္ ၊ Chinese restaurant syndrome ရဲ. Symptoms ေတြ အလြယ္တကူ ျပနိုင္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္၊ တျခား အစာတစ္ခုခု စားျပီးမွ MSG ပါတဲ့ အစာစားရင္ MSG ကို ခနၶာကိုယ္က စုပ္ယူမႈ နည္းေစတယ္လို. ဆိုပါတယ္။
MSG ဝင္လာတဲ့ အခါ ကိုက္ခနၶာကိုယ္ရဲ. ဇီဝျဖစ္စဉ္ ေတြနဲ. အေရးအျကီးဆံုး ကိုယ္ခနၶာရဲ. အဖြဲ.အစည္း System ျကီးေတြ ဘယ္လို အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာတယ္ဆိုတာ ျကည့္ျကရေအာင္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဒီေရာဂါလကၡဏာေတြအားလံုးျဖစ္မယ္လို.မဆိုလိုပါ။ MSG ကိုအမ်ားျကီးနွစ္ရွည္လမ်ားစားမွသာ ဒီေရာဂါ လကၡဏာေတြထဲက တစ္ခ်ို. ပဲျဖစ္မွာပါ။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ.အေျခေနေပၚမွာလည္းမူတည္ပါေသးတယ္။






Brain and Nervous System (ဦးေနွာက္ နွင့္အာရံုေျကာအဖြဲ.အစည္း)

MSG ဟာ ျကာျကာသာမွီဝဲစားသံုးမယ္ဆိုရင္ ဦးေနွာက္ကအာရံုေျကာေတြကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္ေစပါတယ္။ MSG မွာပါဝင္တဲ့ Glutamate ကမ်ားမ်ားစားမိရင္ ဦးေနွာက္က (oligodendrocyte) လို.ေခၚတဲ့ nerve cell ငယ္ ေလးေတြကို အရမ္းလံႈ.ေဆာ္ေပးျပီး ျကာရင္ အဲဒီ nerve cell ေတြကို ေသတဲ့အထိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အာရံုေျကာေတြဟာ Mlinye ဆိုတဲ့အလွြာအုပ္ထားမွ ရရွိလာတဲ့ ျပင္ပက လံႈ.ေဆာ္မႈေတြကို ဦးေနွာက္ကို အျမန္သတင္းေပးပို. ျပီး တံု.ျပန္မႈတစ္ခုခုလုပ္နိုင္မွာပါ။ ခုဏကေသသြားတဲ့ oligodendrocyte ေတြက Myelin ကိုထုတ္လုပ္ေပးတာေလ။ အခု Myelin ေတြမထုတ္နိုင္ေတာ့ဘူးဆိုေတာ့ nerve ရဲ. Conductance က်တယ္လို.ေျပာရမွာေပါ့။ ဒီအခါမွာလူေတြက ထံုထံုထိုင္းထိုင္းေလးေလးလံလံေတြျဖစ္ကုန္တာပဲ။ နားမွာရွိတဲ့ အျကားအာရံု cell ေတြလည္း Glutamate ရဲ. လံႈ.ေဆာ္မႈကို ေတာ္ေတာ္ေလးခံရတဲ့အတြက္ နားအူတာျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ တိရစၦာန္ေတြကို MSG နဲ.စမ္းသပ္တဲ့အခါ တိရစၦာန္ေတြရဲ.မ်က္လံုးက ျမင္လွြာ (retina) ဟာ MSG ေျကာင့္ပ်က္စီးတာေတြ.ရပါတယ္။ လူေတြမွာလည္းအလားတူပဲျဖစ္နိုင္ပါတယ္။Cardiovascular System (နွလံုး နွင့္ေသြးေျကာ အဖြဲ.အစည္း)
MSG က ေသြးေပါင္ခ်ိန္ Blood Pressure ကိုတက္ေစပါတယ္။ နွလံုးခုန္နႈန္းျမန္ေစျပီး ခုန္နႈန္းမမွန္ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။ နွလံုးေအာင့္ေရာဂါ (Angina) နဲ. ေသြးတိုးေရာဂါအတြက္ သံုးတဲ့ ေဆး (Calcium Channel Blocker) ရဲ. အာနိသင္ကို MSG ကက်ေစတယ္လို.ဆိုပါတယ္။ Glutamate က ေသြးေျကာေတြရဲ.အရြယ္အစားကို က်ဉ္းေစပါတယ္။ ဦးေနွာက္က ေသြးေျကာေတြကိုပါ က်ဉ္းတဲ့အတြက္ အေပၚမွာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေခါင္းကိုက္တာကိုျဖစ္ေစနိုင္တာပါ။Respiratory System (အသက္ရႉလမ္းေျကာင္းအဖြဲ.အစည္း)
တခ်ို.ေသာလူေတြမွာ MSG ေျကာင့္ပန္းနာရင္ျကပ္ Asthma ေရာဂါကို ယာယီပိုဆိုးေစတယ္လို. Johns Hopkins တကၠသိုလ္ရဲ. သုေတသနျပုလုပ္ခ်က္အရသိရပါတယ္။Digestive System(အစာေျခအဖြဲ.အစည္း)MSG ဟာ သည္းေျခရည္ (bile) ျဖစ္ေပၚတာကို က်ဆင္းေစပါတယ္။ Bile ကစားလိုက္တဲ့အဆီ Fat ေတြကို ေခ်ဖ်က္ျပီးအူေတြကေန စုပ္ယူဖို.လုပ္ေပးပါတယ္။ သူမရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ အဆီေတြကိုမစုပ္ယူေတာ့ဘဲ ဒီအတိုင္း အူေတြကေန အျပင္ကိုဝမ္းထဲကေနစြန္.ပစ္တဲ့အတြက္ Fatty Diarrhoea (သို.) Steatorrhoea (ဝမ္းထဲမွာအဆီေတြပါလာတဲ့ condition) ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ Glutamate ေတြရွိေနတဲ့အတြက္ေျကာင့္ ဆီးခ်ိုေရာဂါကိုပိုဆိုးေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ဒီေရာဂါ လကၡဏာေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုဆင္ျခင္မယ္ ဘယ္လိုအစားအစာေတြကို ေရြးခ်ယ္စားသံုးမယ္ ဆိုတာကို ဆက္ေဆြးေနြးျကည့္ရေအာင္။MSG ပါတဲ့အစားအေသာက္ေတြကေတာ့ေျပာရမယ္ဆိုရင္ တစ္ေန.လံုးထိုင္ေျပာေတာင္ကုန္မွာမဟုတ္ဘူး။ MSG ကအရသာထူးေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ အကုန္သံုးျကတာခ်ည္းပါပဲ။ Snack food ေတြမွာလည္းပါတာခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ U.S. မွာ အေမရိကန္ အစားအေသာက္ျကီးျကပ္ေရးအဖြဲ. FDA ရဲ.ညွြန္ျကားခ်က္အရ အစားအစာရဲ. Ingredient list မွာ MSG ပါဝင္ေျကာင္းေရးရပါတယ္။ နည္းနည္းေလးပါတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ေရးရပါတယ္။ ဒါမွ အစားအစာ ဝယ္ယူသူေတြက MSG ပါဝင္ေျကာင္း သိျပီး ေရွာင္သင့္ရင္ ေရွာင္လို.ရေအာင္ပါ။ ဒါေပမယ့္ Glutamate ရဲ. သဘာဝSource ေတြျဖစ္တဲ့ Soy ၊ Soy Sauce(ပဲငံျပာရည္) ၊ နြားနို. ၊ ဂ်ံု ၊ cheese ေတြကိုေတာ့ MSG ပါဝင္ေျကာင္း မေရးေတာ့ပါဘူး၊ ဥပမာ-MSG ကို တစ္ကယ္မထည့္ပဲ ေျကာ္ထားတဲ့ ထမင္းေျကာ္မွာ source ျဖစ္တဲ့ ပဲငံျပာရည္ ထည့္ထားတယ္ဆိုရင္ No MSG လို. Label တပ္နိုင္ပါတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဒါေျကာင့္ အခုေနာက္ပိုင္း တရုတ္စားေသာက္ဆိုင္ ေတြမွာ No MSG ဆိုျပီးေရးထားျကျပီေလ။ ဒါေပမယ့္လည္း သူတို.က MSGရဲ. source ေတြကိုသံုးေနတာပါပဲ။ ေအာက္ကပံုမွာ Glutamate ရဲ. Source ေတြ နဲ. Glutamate မ်ားမ်ားပါတဲ့ အစားအစာေတြကို ျပထားပါတယ္။MSG ကိုအသင့္စား အစားအေသာက္ေတြမွာ အမ်ားဆံုးထည့္သံုးျကတာေတြရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အသားေတြ၊ အကင္ေတြ၊ ျကက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္အူေခ်ာင္းေတြ၊ Dorito လိုမ်ိုး snack food ေတြ၊ Mc Donald's, Burger King, KFC, Taco Bell စတဲ့ ဟမ္ဘာဂါ၊ ျကက္ေျကာ္ဆိုင္ေတြက အစားအစာတစ္ခ်ို. မွာ MSG ကိုသံုးေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ျမန္မာျပည္က ဆိုင္ေတြမွာေရာင္းတဲ့အစားအစာ အကုန္နီးပါး MSG ပါပါတယ္။ အာခ်ီနိုမိုတိုအခ်ိုမႈန္.ေလ။ အဲဒါကို အရမ္းသံုးျကတာ။ လူေတြကလည္းျကိုက္ျကတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ေရွာင္တဲ့လူေတြရွိလာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စားမွန္းမသိ စားေနျကတာပါပဲ။ korean ေတြစားတဲ့ ကင္(မ္)ခ်ီမွာ လည္း MSG ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြစားတဲ့ sushi က seaweed ကလည္း MSG ရဲ. Source ျဖစ္တယ္။ ေျပာရရင္ MSGမပါတဲ့ စားစရာဆိုတာ ရွိမွာေတာင္ရွိမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။တကယ္လို. MSG ရဲ.ဆိုးက်ိုးေတြကိုေျကာက္လို. ေရွာင္ခ်င္ပါတယ္ဆိုရင္ဘာေတြစားျကမလဲ။
ရွင္းပါတယ္။ အရည္ရွြမ္းတဲ့ သစ္သီး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြမ်ားမ်ားစားေပါ့၊ အသားဆိုရင္လည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ အိမ္မွာလွီးျဖတ္ျပီးခ်က္ျပုတ္စား၊ လုပ္ျပီးသား အသင့္ခ်က္ျပုတ္စား အစားအစာေတြကိုေရွာင္နိုင္သမွ်ေရွာင္။ ေနာက္ျပီးဒီစာဖတ္သူထဲမွာ Dorito ျကိုက္တဲ့သူရွိလား၊ ျကိုက္ေပမယ့္ ေလွ်ာ့စားသင့္တယ္။ တျခား fast food ေတြေရာပဲ ေလွ်ာ့စားပါ၊ ေစ့အဆံေတြ ဥပမာ- almond ဆိုရင္လည္း ဘာမွ အခ်ို အငံ ထည့္မထားတဲ့ ဟာမ်ိုးကိုပဲစားပါ။ ဟင္းခ်ိုေတြမွာ MSG ပါတတ္တာကို ေတြ.ရတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ- အျပင္ကဝယ္စားတဲ့ မုန္.ဟင္းခါးဟင္းရည္ဆို MSG ကိုရွယ္ထည့္ထားတာ။ ဒါေျကာင့္ ဟင္းခ်ိုဆိုရင္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ခ်က္ေသာက္တာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ဒါေျကာင့္ ဘယ္အစားအစာမဆို သိပ္မဝယ္စား ပဲကိုယ့္ဟာကိုယ္ အခ်ိုမႈန္.မထည့္ပဲ ခ်က္စားျကပါလို.ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ Chinese Restaurant Syndrome ဆိုတာလည္းမျဖစ္ေတာ့ပဲ က်န္းက်န္းမာမာေနနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

……….Ref;
  wikipedia
http://www.rawlifecoaching.com/?p=458

More about MSG ရတနာပံုေနၿပည္ေတာ္သတင္းစာ

ကြ်န္ေတာ္တို့ ေန့တိုင္းစားေနျကတဲ့ အခ်ိုမႈန့္ေခၚ အနၱရာယ္မႈန့္အေျကာင္းကြ်န္ေတာ္တို့ ေန့တိုင္းစားေနျကတဲ့ အခ်ိုမႈန့္ေခၚ အနၱရာယ္မႈန့္အေျကာင္းျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ျပည္တြင္းက ဂ်ာနယ္စာမ်က္နွာေတြ၊ အင္တာနက္ စာမ်က္နွာေတြေပၚမွာ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီနဲ့ အစားအေသာက္နွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရးအဖြဲ့ (FDA) တို့ ပူးေပါင္းျပီး အေျကာ္လုပ္ငန္းေတြ အေျကာ္မ်ိုးစံု ေျကာ္တဲ့ ေနရာမွာ ေရသန့္ဘူးေတြ ဆီထဲ ထည့္ေျကာ္မေျကာ္ လိုက္စစ္ျပီး ေျကာ္တာ စစ္ေဆးေတြ့ရွိရင္ စည္ပင္သာယာဥပေဒနဲ့ေရာ FDA ဥပေဒနဲ့ပါ နွစ္မ်ိုး အေရးယူသြားမယ္ လို့ ဖတ္လိုက္ရလို့ ဝမ္းသာမိပါတယ္။ဒါေပမယ့္ မထင္ပါဘူးဗ်ာ။ေရသန့္ဘူးေတြဟာ ဓာတုနည္းနဲ့ ျပုလုပ္ထားတဲ့ ေပၚလီမာ ပလတ္စတစ္ ေတြျဖစ္လို့ ဒါေတြကို အပူခ်ိန္ျမင့္မားတဲ့ ဆီပူပူထဲမွာ ထည့္ေျကာ္မယ္ဆိုရင္ ပလတ္စတစ္ေတြထဲက Bisphenol-A (BPA) အပါအဝင္ အဆိပ္ျဒပ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထြက္လာျပီး အေျကာ္ေတြထဲ စိမ့္ဝင္သြားပါတယ္။ ဒါေတြကို ေန့စဉ္နဲ့အမွ် စားမယ္ဆိုရင္ လူသားေတြရဲ့ အာရံုေျကာစနစ္ နဲ့ မ်ိုးပြားစြမ္းရည္ကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္နိုင္ျပီး ဆီးအိမ္ကင္ဆာ အပါအဝင္ ကင္ဆာေရာဂါ အမ်ိုးမ်ိုးကိုလည္း ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။ဒီလို အနၱရာယ္ ရွိတဲ့ ေရသန့္ဘူးေတြ အေျကာ္စံုေတြထဲကို ဘာလို့ ထည့္ေျကာ္ျကရတာလဲ ဆိုေတာ့ အဲလိုေရသန့္ဘူး ထည့္ေျကာ္ထားတဲ့ အေျကာ္ဟာ အထူးျကြပ္မြေနျပီး အဲလို ျကြပ္ရြစားေကာင္းမႈကလဲ အရမ္းကို တာရွည္ခံတယ္လို့ အေျကာ္လုပ္ငန္းအကူ အမ်ိုးသမီးတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ရပ္ေတြကို အေျကာ္ဖိုေတြနဲ့ နွစ္ျပန္ေျကာ္ လုပ္ငန္းအခ်ို့က လုပ္ကိုင္ေနတယ္လို့ အတည္မျပုနိုင္ေသးတဲ့ သတင္းေတြအရ ျကားသိေနရတာ ျကာပါျပီ။ ဒါေျကာင့္ ဒီလို ိသမေလာဘနဲ့ စီးပြားရွာတဲ့ လုပ္ရပ္ကို လိုက္လံစစ္ေဆးျပီး အျပစ္ေပး တားဆီးနိုင္ဖို့ လိုအပ္လွသလို ျပည္သူ့က်န္းမာေရးကို ဦးစားေပး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အစားအေသာက္နဲ့ ေဆးဝါးဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြ ကြ်န္ေတာ္တို့နိုင္ငံမွာ အခိုင္အမာ ရွိလာပါေစလို့ ဆနၵျပုလိုက္ပါတယ္။ကြ်န္ေတာ္ တို့ မမီေလာက္ ပါဘူး အဲ့ အခ်ိန္ကို။
ေရသန့္ဘူး ကိစၥအတြက္ ဝမ္းသာရေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ ေနာက္ထပ္ ဘဝင္မက်ျဖစ္ေနလို့ တင္ျပခ်င္တဲ့ အခ်က္က အခ်ိုမႈန့္ ပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ သိသေလာက္ ကေတာ့ ယေန့ကမၻာေပၚမွာ အခ်ိုမႈန့္ကို နိုင္ငံတဲ့အဝွမ္း တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ စားသံုးေနတဲ့ နိုင္ငံဆိုလို့ ကြ်န္ေတာ္တို့နိုင္ငံ တစ္နိုင္ငံတည္း ရွိမလားပဲ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အခ်ိုမႈန့္ထုတ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္တို့နိုင္ငံကို တင္သြင္းေနတဲ့ နိုင္ငံေတြကေတာ့ အခ်ိုမႈန့္ လံုးဝမစားျကဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဒီလို ေဘးအနၱရာယ္ ရွိတယ္လို့ နိုင္ငံေတာ္က ေျကျငာထားေပမယ့္ အခ်ိုမႈန့္အရသာကို ျပည္သူေတြ စြဲေနလို့ ဆက္သံုးေနျကတာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ ျဖတ္သင့္ပါျပီ။အဆိုးဆံုးကေတာ့ သူ့အရသာနဲ့သူ ဆိမ့္ေမွြးျကြပ္ရြေနတဲ့ ျမန္မာ့ရိုးရာ နွစ္ျပန္ေျကာ္မ်ားထဲမွာ အခ်ိုမႈန့္ေတြ အတံုးလိုက္အခဲလိုက္ ထည့္ေနတဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ျပည္သူေတြဘက္က ေတာင္းဆိုတာလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ့၊ အဲဒီေလာက္လဲ ထည့္စရာ မလိုဘဲနဲ့ကို ကိုယ့္အေျကာ္စံု အေရာင္းသြက္ေရး အတြက္ ျပည္သူေတြ အခ်ိုမႈန့္အနၱရာယ္ မ်ားမ်ားေတြ့ပေစ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိုး ျဖစ္ေနပါတယ္။ (တခ်ို့ဆို အခ်ိုမႈန့္နဲ့ မဆိုင္တဲ့ လက္ဖက္ရည္၊ ပူတင္း၊ ေရွြျကည္ စတဲ့ စားစရာေတြမွာပါ ထည့္ေနျကတာ အသိဉာဏ္ မဲ့ရာ ေရာက္ပါတယ္)အခ်ိုမႈန့္ ဆိုတာ ဘာလဲ။ေရရွည္ မွန္မွန္ စားသြားရင္ ဒီေလာက္ အနၱရာယ္ မ်ားပါတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်ိုမႈန့္ဆိုတာ Monosodium glutamate (MSG) လို့ေခၚတဲ့ ျဒပ္ေပါင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ Glutamic Acid လို့ေခၚတဲ့ Amino Acid တစ္မ်ိုး ပါဝင္ျပီး စားစရာထဲ ထည့္လိုက္ရင္ Free Glumate ေတြ အျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲသြားကာ အစားအေသာက္ေတြရဲ့ အရသာကို ဓာတုနည္းနဲ့ လွ်ာေပၚမွာ ဆပြားတိုးေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။အခ်ိုမႈန့္ဟာ ဟင္းခတ္ပစၥည္းတစ္ခု ဟုတ္ပါသလားပံုမွန္သံုးသင့္တဲ့ ဟင္းခတ္အေမွြးအျကိုင္တစ္ခု လံုးဝမဟုတ္ပါ။ နည္းနည္းစားစား မ်ားမ်ားစားစား ေရရွည္ စားရင္ အနၱရာယ္ကေတာ့ ရွိတာပါပဲလို့ ပညာရွင္မ်ားက ေျပာျကားပါတယ္။ Good Manufacturing Practice (GMP) လို့ေခၚတဲ့ ကမၻာ့အဆင့္ ထုတ္လုပ္မႈ စနစ္ေကာင္း (GMP စနစ္) ရဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ အခ်ိုမႈန့္ လံုးဝ မပါပါဘူး။

အခ်ိုမႈန့္ကို ေရရွည္ပံုမွန္ စားသံုးသြားရင္ ဘာဆိုးက်ိုးေတြ ရွိလာနိုင္မလဲ?

(၁) ဆီးခ်ို မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း (Insulin) ရဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမွာ အေနွာင့္အယွက္တစ္ရပ္ ျဖစ္ေစလို့ ဆီးခ်ိုျဖစ္ေစဖို့ ေကာင္းေကာင္း အေထာက္အကူျပုပါတယ္။

(၂) အစာ အလြန္အကြ်ံ စားခ်င္စိတ္ကို တိုးပြားျဖစ္ေပၚေစသလို အဝလြန္ျခင္းကို တားဆီးေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္းမ်ားကိုပါ ပိတ္ဆို့လို့ အဝလြန္ျခင္းကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ အဝလြန္ျခင္း ေရာက္လာရင္ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ို၊ နွလံုးေသြးေျကာပိတ္ စတဲ့ အေဖာ္အေပါင္းေတြပါ ပါလာပါလိမ့္မယ္။

(၃) ဦးေနွာက္ဆဲလ္ေတြကို ျမန္ျမန္ ပ်က္စီးယိုယြင္း ေစပါတယ္။ မွတ္ဉာဏ္ကို အရြယ္မတိုင္ခင္ ေပ်ာက္ဆံုးေစျပီး ေမ့တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစဖို့ အလားအလာ အရမ္း မ်ားေစပါတယ္။ အခ်ိုမႈန့္ကို ေမြးကင္းစကတည္းကေန စျပီး စားတဲ့ ကေလးေတြမွာ ဉာဏ္ရည္ပိုင္း ယုတ္ေလ်ာ့မႈ ရွိတာကို ေတြ့ရွိရပါတယ္။

(၄) ဂ်ာမနီနိုင္ငံမွာ အခ်ိုမႈန့္ သံုးစြဲမႈကို လံုးဝျဖတ္ေတာက္ေရွာင္ျကဉ္ဖို့ အမ်ိုးသားအဆင့္ ေျကျငာခ်က္ေတြ ဥပေဒေတြ အလန့္တျကား ထုတ္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ဂ်ာမန္က်န္းမာေရး ပညာရွင္ေတြ ဘာေတြ့ရလို့လဲ ဆိုတာ စာဖတ္သူတို့ သိပါသလား။ အခ်ိုမႈန့္ စားတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ ေမြးလာတဲ့ ကေလးေတြဟာ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း စြမ္းရည္က်ဆင္း၍ မတိုးေတာ့ျခင္း (Insulin-resistant) ေမြးရာပါ ျဖစ္လာတာ ေတြ့ရပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ဒီကေလးေတြဟာ ျကီးလာရင္ ဆီးခ်ိုျဖစ္ဖို့ ေသခ်ာသေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ ဖြံ့ျဖိုးဆဲနိုင္ငံေတြရဲ့ ဆီးခ်ိုျဖစ္ပြားနႈန္း ျမင့္မားေနတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက တစ္ခု အပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။

(၅) ေနာက္တစ္ခ်က္က ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္ေတြ အခ်ိုမႈန့္စားတဲ့ အက်င့္ေျကာင့္ ေမြးလာတဲ့ ကေလးေတြရဲ့ medulla oblongata, thalamus, or hypothalamus ဆိုတဲ့ ဦးေနွာက္ အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ ရွိတဲ့ အာရံုေျကာဆဲလ္ေတြကို ပ်က္စီးေစပါတယ္။ ဒီေနရာေတြဟာ အစားအေသာက္ စားခ်င္စိတ္ကို အဓိက ထိန္းခ်ုပ္တဲ့ ဦးေနွာက္ဧရိယာေတြ ျဖစ္လို့ ဒီလို ကေလးေတြဟာ ျကီးလာရင္ အစားအေသာက္ အလြန္အကြ်ံစားတဲ့ အက်င့္ ရွိကာ အဝလြန္ျပီး ေရာဂါေတြ ထူေစတတ္တာ ကမၻာတစ္ဝန္း ေလ့လာေတြ့ရွိ ထားပါတယ္။(ဒါဟာ အခ်ိုမႈန့္ကေပးတဲ့ အမ်ိုးသား က်န္းမာေရး/လူမႈေရး ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး (National Health/Social Burden) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အခ်ိုမႈန့္ ဝယ္ယူတင္သြင္းရတဲ့အတြက္ နိုင္ငံနဲ့လူမ်ိုး အက်ိုးရွိေစမယ့္ တျခားအရာေတြ ဝယ္ယူဖို့ နိုင္ငံျခားေငြ ေလ်ာ့ေစလို့ တိုင္းျပည္အတြက္လဲ နစ္နာပါတယ္)

(၆) မ်ိုးပြားစြမ္းရည္ က်ဆင္းျခင္း၊ သားသမီးရနိုင္စြမ္း က်ဆင္းျခင္းေတြ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ Chinese Restaurant Syndrome ေခၚ တရုတ္စားေတာ္ဆက္ေရာဂါစု ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါစုဟာ အခ်ိုမႈန့္ လြန္ကဲစြာ ပါတဲ့ အစားအေသာက္ စားျပီးျပီးခ်င္းမွာ မ်က္နွာ၊ လည္ပင္း နဲ့ တစ္ကိုယ္လံုးမွာ အနီစက္ေတြ ထြက္လာျခင္း၊ ေခါင္းအရမ္းထိုးကိုက္ျခင္း၊ ေခါင္းမူးျခင္း၊ မ်က္နွာမွာ တင္းျကပ္ေနတယ္လို့ ခံစားရတတ္ျခင္း၊ ေမးလႈပ္ ပါးစပ္ဖြင့္ရတာ ေလးျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ခါးနာျခင္း စတာေတြ ခံစားရတတ္တဲ့ အခ်ိုမႈန့္နဲ့ ဓာတ္မတည့္တဲ့ ေရာဂါ ျဖစ္ပါတယ္။

(၇) ပန္ကရိယေခၚ မုန့္ခ်ိုအိတ္ေရာင္ေရာဂါ အပါအဝင္ ကိုယ္တြင္းကလီစာ တစ္ခုခု ေရာင္ယမ္းတဲ့ ေရာဂါ ရွိေနသူေတြ၊ သက္ျကီးရြယ္အိုေတြ၊ စာသင္ျကားေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ အထူးေရွာင္ျကဉ္ သင့္ပါတယ္။

(၈) လူအမ်ားစုက ဆားကအငန္ အခ်ိုမႈန့္က အေပါ့ ဆိုျပီး တလြဲမွတ္ယူထားျကပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဆားထည့္လြန္လို့ ငန္သြားရင္ အခ်ိုမႈန့္မ်ားမ်ား ထပ္ထည့္ ပါတယ္။ အမွန္က ဆားက Sodium chloride ၊ အခ်ိုမႈန့္က Monosodium glutamate ျဖစ္လို့ နွစ္ခုလံုး ဆိုဒီယမ္ (Sodium) ဆားဓာတ္ျဖစ္ကာ နွစ္ခု ျပိုင္စားသံုးရင္ ေသြးတြင္းဆိုဒီယမ္ ျမင့္တက္မႈ အရမ္းမ်ားလာေစကာ ေသြးတိုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါ ကာကြယ္လိုသူမ်ားနဲ့ ရွိသူမ်ားဟာ အခ်ိုမႈန့္ကို အထူးေရွာင္ျကဉ္သင့္ပါတယ္။

အခ်ိုမႈန့္ စြဲလမ္းေနျခင္းကို ဘယ္လို ေလွ်ာ့ခ် အျမစ္ျဖတ္ျကမလဲ?

(၁) ေလွ်ာ့ခ်သံုးျခင္းျဖင့္ စတင္ပါ။ အခ်ိုမႈန့္ဟာ အသားေတြရဲ့ အရသာကိုသာ ျမွင့္တင္ေပးတာ ျဖစ္လို့ အသီးအနွံေတြမွာ လံုးဝမသံုးပါနဲ့။

(၂) ေယဘုယ်လမ္းညွြန္ (General Guideline) အရ ေျပာရရင္ အစားအေသာက္ တစ္ကီလို (၂.၂ေပါင္) ကို အခ်ိုမႈန့္ လက္ဖက္ရည္ဇြန္းနဲ့ တစ္ဇြန္းထက္ ပိုမသံုးပါနဲ့။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ အနၱရာယ္ နည္းတယ္လို့ သိရပါတယ္။

(၃) ရယ္ဒီမိတ္ အစားအေသာက္ေတြ အားလံုးနီးပါးမွာ အခ်ိုမႈန့္ ပါျပီးသားဆိုတာ သတိထားပါ။ ဘယ္ေတာ့မွ အခ်ိုမႈန့္ ထပ္မထည့္ပါနဲ့။

(၄) ရယ္ဒီမိတ္ စားစရာေတြ ဝယ္ရင္ ေလဘယ္လ္ ေပၚမွာ ပါတဲ့ အခ်ိုမႈန့္ပါဝင္မႈ ပမာဏကို ရွာေဖြပါ။ အဆင့္အတန္းရွိတဲ့ အစားအေသာက္တံဆိပ္ေတြ အားလံုးရဲ့ ပါဝင္ဖက္ပစၥည္းစာရင္း (Ingredient List) ရဲ့ ေအာက္ဆံုးမွာ အခ်ိုမႈန့္ တကယ္သံုးထားရင္ သံုးထားေျကာင္း ပမာဏ အတိအက် ပါပါတယ္။

(၅) ရိုးရာ ဟင္းခတ္အေမွြးအျကိုင္ေတြ (ဥပမာ ပုစြန္ေျခာက္၊ ငါးပိ စတာေတြ) ကို ျပန္လည္အစားထိုး သံုးသင့္ပါျပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ရဲ့ ေရွးအစဉ္အဆက္ ဘိုးဘြားမ်ားဟာ ထြားက်ိုင္းသန္မာ ေရာဂါကင္းခဲ့တာ အခ်ိုမႈန့္ မစားခဲ့ျကတာလည္း ပါပါတယ္။

ကဲ .. စာဖတ္သူေရာ.. စားအံုးမလား အခ်ိုမႈန္...?

ၿပန္လည္မွ်ေဝၿခင္းပါ
ေလးစားစြာၿဖင့္ ၿဖိဳးေမာင္ေမာင္(ctm)

5 comments:

Anonymous said...

ဘာေတြေရးထားတာတုန္း ဖတ္မရဘူး

Candy said...

အဲ့ဒါ ဘာ ဘာသာနဲ႔ ေရးတာလဲဟင္... မဖတ္တတ္ဘူး... ျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းသာ..ေလးစားစြာျဖင့္ ျဖိဳးေမာင္ေမာင္.. ဒါပဲဖတ္တတ္တယ္.. >.<

Candy said...

အခ်ိဳမႈန္႔မေကာင္းမွန္းသိလို႔ ေလ်ာ့ေတာ့သုံးေနပါတယ္.. အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ အခ်ိဳမႈန္႔အရသာဘာလဲ သိကိုမသိတာ.. ဟင္းခ်က္ရင္ထည့္တယ္ဆိုတာလည္း အေမတို႔ခ်က္ရင္ ထည့္တာေတြ႔လို႔သာထည့္တာ.. :P
ေနာက္ ဟင္းရြက္ေၾကာ္ရင္ ထည့္ေတာ့ဘူးေနာ္.. :D

အျဖဴေရာင္နတ္သမီး said...

ျမန္မာလူမ်ိဳးအေတာ္မ်ားမ်ားက အခ်ိဳမႈန္႕မပါရင္ မစားတတ္ၾကေတာ့ဘူး..
အရသာကလည္း ကြာတာကိုး..။

မသံုးပဲမေနႏိုင္လို႕ ဆက္သံုးမယ္ဆိုလည္း ေလွ်ာ့သံုးၾကဖို႕ ထပ္ဆင့္ အႀကံျပဳပါရေစ။

အမတို႕ဆိုင္မွာေတာ့ အခ်ိဳမႈန္႕ကို လံုးဝမသံုးပါ..။

တခ်ိဳ႕ဧည့္သည္ေတြဆိုရင္ “စ”ဝင္လာကတည္းက အခ်ိဳမႈန္႕နဲ႕ခ်က္သလားလို႕ ေမးတတ္တယ္..။
အခ်ိဳမႈန္႕မသံုးပါ..အေရာင္ဆိုးေဆးပါတဲ့ပစၥည္းမသံုးပါဆိုမွ သူတို႕က လက္ခံတာ။

ႏိုင္ငံျခားမွာ အခ်ိဳမႈန္႔သံုးတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ ေတာ္ေတာ့္ကိုရွားပါးပါတယ္။

khin oo may said...

တို႕ကေတာ႕သံဳးတယ္။ နဲနဲေတာ႕ေေလ်ာ႕တယ္လို႕ေတာ႕ညာမေၿပာခ်င္.